ویژگی‌های انسان عاقل| حضرت زینب مخاطب شناس و دشمن شناس بودند

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا در اصفهان، حجت الاسلام علی اکبر صافی رییس مؤسسه آموزش عالی حوزوی مجتهده امین، عصر امروز در نشست اخلاقی مؤسسه آموزش عالی حوزوی مجتهده امین، با اشاره به روایتی از رسول اکرم (ص) در مورد ویژگی‌های افراد عاقل، حضرت زینب(س) را تجسم عینی این روایت دانسته و گفت: حضرت زینب غیر از امتیاز به واسطه انتساب به خاندان وحی امتیازات فراوان دیگری دارند، خفقان غاصبین ولایت، بنی امیه و آل زبیر باعث بریدگی بخش زیادی از زندگی حضرت زینب سلام الله علیها شده است.

حجت الاسلام صافی در ادامه افزود: متاسفانه تاریخ زندگانی آن حضرت بریدگی فراوان دارد. البته خفقان بنی امیه و خفقان صحابه غاصب حق ولایت امیر مومنان(ع) بوده که چنین وضعی را فراهم آورده و ما بسیاری از دورهای زندگانی حضرت عقیله را نداریم. به ویژه بعد از ماجرای صلح امام حسن(ع) که اهل بیت از عراق به مدینه رفتند از سال 41 تا 61 دوران خفقان شدید معاویه، و یزید و آل زبیر بود باعث شد پیرامون زندگی و شخصیت حضرت زینب(س) هیچ گزارشی نداشته باشیم و فقط در دوران پیامبر و حضرت زهرا و بخش  هایی از دوران 5 ساله خلافت امیر مومنان گزارش‌هایی است که نشان می  دهد حضرت در کوفه جلسات درس و بحث و تفسیر داشتند.

حضرت زینب عالمه‌ای است که از کسی علم نیاموخته است

رییس موسسه عالی حوزوی مجتهده امین خاطرنشان کرد:  اوصافی برای دومین بانوی اسلام ذکر شده که حیرت انگیز است، عالمه غیر معلمه، دانشمند کلاس و استاد ندیده، فهمه غیر مفهمه، اندیشمند و بصیری که هیچ کس به او بصیرت و اندیشه را نیاموخته است، اوصافی مثل عالمه و فهیمه و عابده بخشی از اوصاف ایشان است، منتها یکی از عالی ترین و شگفت ترین اوصاف ایشان صفت عقیله است عقیله بنی هاشم عقیله به معنای اندیشمند و هوشمند و زیرک و با درایت است.

وی با اشاره به  روایتی از پیامبر اکرم(ص) در مورد ویژگی های افراد عاقل، حضرت زینب(س) را به خاطر عقیله بودن مصداق کامل این حدیث نبوی دانست و تصریح کرد: اولین ویژگی افراد عاقل این است که خدا را می  شناسند و او را اطاعت می کنند. عاقل کسی است که خدای خود را و تربیت کننده خود راشناخته و او را اطاعت کرده است، عَرَفَ یعنی درک و احساس کرده نه این که دانش توحید را دارد.

رییس مؤسسه آموزی عالی علامه مجلسی خاطرنشان کرد: خیلی ها دانش توحید را دارند اما «رُبَّ عالم قد قتله جهله» چه بسا عالمی که جهلش قاتل اوست یعنی عالمی که به علم عمل نمی  کند. عاقل ترین مردم کسی است که خدا را بشناسد و  سر بر استان بندگی خدا بساید و او را عبادت کند. در زندگی حضرت زینب(س) این ویژگی دیده می  شود، امام سجاد(ع) می‌فرمایند عصر روز عاشورا در کوران فجایع و مصیبت‌ها دیدم که ایشان جایی باب ارتباط و مناجات با خدا را گشوده و استغاثه به درگاه خدا می‌کند. یا در روایتی دیگر می‌فرماید در شب یازدهم محرم که اوج مصائب اهل بیت(ع) است نماز شبشان ترک نشد.

افراد عاقل دشمن شناس هستند و در مقابل دشمن موضع می  گیرند

حجت الاسلام صافی دومین ویژگی افراد عاقل را دشمن شناسی برشمرد و اظهار کرد: این افراد در مقابل دشمن موضع می  گیرند. امروزه بعضی جریان‌ها مثل شیرازی ها می  گویند ما چه کاری داریم با دشمنان اسلام، خیلی هم خوب تعظیم شعائر می‌کنند اما کافی نیست «رب عالم قد قتله جهله» اینجا مصداق دارد چون عاقل ترین مردم باید دشمن ر ابشناسد وگرنه به هلاکت خواهد رسید، اگر جامعه ای در اوج خدا شناسی و خدا باوری و خداگرایی باشد اما در برابر دشمن موضع نگیرد و عکس العمل نشان ندهد فایده ندارد، درهمین آیة الکرسی تأمل کنید این معنی آمده است، خداوند می‌فرماید «فمن یکفر بالطاغوت و یومن بالله» و در جای دیگر قرآن می‌فرماید «ان اتقوا الله و اجتنبوا الطاغوت» این نیست که بین اینها تقدم و تأخر باشد. این دو با هم و لازم و ملزوم هم هستند و توأمان در اعتقادات ما باید جای بگیرند.

خطبه  های حضرت زینب با توجه به درک و فهم مخاطب متفاوت است

وی با اشاره به مخاطب شناسی حضرت زینب(س) در ایراد خطبه‌هایشان، عنوان کرد: سیاق خطبه های حضرت زینب(س) فوق العاده عجیب است، فرمایشات ایشان بر اساس شناخت محیطی دشمن وشناخت محیطی مخاطبان است، یعنی در کوفه مخاطبان غافلانی هستند که باید آنها را ذکر دهد، ولی جاهل نیستند آنها پنج سال با امیرمؤمنان زندگی کردند و عالمانی بودند که زنگار غفلت علم آنها را پوشانده بود برای انها نمی‌گفت من زینبم و قاری قرآنم چون در خانه‌های آنها جلسات قرآن داشتند، برای همین به آنها می  فرماید چه کاری کردید با ما، شما که ما را می  شناختید این چه عمل زشت و تیره و تباهی بود که برای قیامت خودتان پیش فرستادید؟

رییس مؤسسه آموزش عالی مجتهده امین ادامه داد: در کاخ دشمن، وقتی عبید الله شروع به شبهه پراکنی می  کند و بحث جبر را مطرح می  کند و می  گوید الحمد لله الذی فضحکم، حضرت شروع می  کنند به پاسخ دادن به شبهه ها و می  فرمایند انما یفتضح الفاسق و هو غیرنا؛ آن کسی که خدا او را مفتضح کرده است فاسق است و ما نیستیم بلکه تویی، تویی که فاسقی و فاجری و کذابی، خدا تو را مفتضح کرده است.

پاسخ دادن به شبهات از وظایف طلاب است

وی با بیان اینکه یکی از حوزه های وظیفه ای طلاب دفع کردن شبهه‌هایی است که به جان و روح و فکر جوانان انداخته‌اند، اظهار کرد: یک زمانی شهید مطهری که می‌توانست کرسی درس خارج فقه و اصول و کرسی مرجعیت در قم داشته باشد، آن را رها کرد چون دید دکتر آرین پور در دانشگاه دانشجوها را کمونیست می  کند با چه زحمتی قم را رها کردند وبه عضویت هیئت علمی دانشگاه تهران در آمدند و مقابل آرین پور ایستادند و بارها آرین‌پور گفت این شیخ آمد و نگذاشت ما کارمان را انجام دهیم و تمام بافته‌های ما را تافته کرد.

حجت الاسلام صافی در ادامه افزود: امروز هم یکی از وظایف ما حضور در محیط‌های شبهه پراکنی است و باید متناسب با آن محیط و مخاطبانش به دفع شبهات بپردازیم. در شام مردم جاهل هستند، «فاما الجاهل فعلّمه و اما الغافل فذکّره» شام جای تعلیم و آموزش است و جای تذکار و تذکر نیست.  لذا خطبه حضرت زینب(س) در شام و کوفه متفاوت است، در شام مرتب قرآن می‌خواند چون می  گویند اینها خارجی هستند و لذا آیات زیبایی را در مجلس یزید تلاوت می  کنند، برای همین زندگانی حضرت زینب و سیاق متفاوت خطبه های ایشان جای تحقیق دارد.

رییس مؤسسه آموزش عالی مجتهده امین سومین ویژگی کسانی که عاقل هستند را برخورداری از شناخت نسبت به  دار اقامت و دنیا بیان کرد و گفت: این افراد متناسب با این دنیا شناسی زندگی می  کند، چهارمین ویژگی کسانی که عقل دارند این است که سرعت کوچ به سوی آخرت را باور دارند و دریافت کرده و حس کرده اند و می  دانند چقدر سریع به سمت آخرت می  روند و زندگی را بر اساس این سرعت تنظیم می‌کنند.

وی در پایان تصریح کرد: نباید توشه برداری ما برای آخرت از سرعت‌ ما به سمت آخرت کندتر باشد، متناسب با سرعت رفتن از دنیا برای توشه چینی و توشه برداری باید تلاش کنیم، تجسم هر چهار ویژگی که ذکر شد در حضرت زینب کبری(س) وجود دارد و لذا آن حضرت را عقیله بنی هاشم می‌نامند و ایشان یک الگوی ویژه برای بانوان مسلمان به ویژه خواهران حوزه علمیه هستند./1304/پ202/ب1